Manueel crushen van ganglion

F&W Case Report 2013; 3: 1
Drs. D.M. Keesenberg, Drs. D. Postel

Een ganglion is een cysteuze zwelling die ruimte inneemt in een peesschede of gewrichtskapsel. De kans op het ontstaan neemt toe bij degeneratie van het collageen. De vloeistof in een ganglion is een viskeuze vloeistof waarin voornamelijk albumine, glucosamine, globuline en hyaluronzuur voorkomen. Een huisarts zal vanuit de NHG-standaard kiezen uit een conservatieve behandeling, aangezien meer dan 50 % van de ganglions vanzelf in volume afnemen. Een andere behandeling bestaat uit aspiratie, echter in 50 % van deze behandeling ontstaat recidief. Voor aspiratie in combinatie met injecteren van corticosteroïden ontbreekt evidentie. Tevens bestaat de mogelijkheid om de ganglion te ‘crushen’. De meest invasieve behandeling bestaat uit excisie (chirurgie), die uitgevoerd wordt bij sterke pijn of beperkingen in ADL. Kans op recidief bij excisie varieert sterk in onderzoeken (1 – 40 %). Nadelen van deze behandeling zijn de kans op complicaties en de hoge kosten van de ingreep.

Patiënt, een 47 jarige vrouw met een ganglion (5cm – 3,5 cm) aan mediale zijde van de tibia, kwam voor consult in verband met het moeizaam aantrekken van laarzen. Hulpvraag van de patiënt was hoe deze ganglion te kunnen verwijderen. De patiënt is geadviseerd over dit klachtenbeeld en in eerste instantie conservatief behandeld. Na 6 weken kwam zij weer terug met een ganglion van hetzelfde volume. Voorstel was de ganglion te ‘crushen’ om daarmee een recidief te voorkomen. Tijdens dit ‘crushen’ wordt de ganglion manueel leeg gedrukt. Er is geen onderzoek gedaan naar de snelheid van het ‘crushen’ en welke invloed dit heeft op de kans op recidief. Daarom is voorgesteld aan de patiënt om volgens twee methoden (A1, B1, A2, B2..) te ‘crushen’ waarbij A de trage snelheid en B de hoge snelheid vormt. In eerste instantie na A1 was de ganglion effectief gecrushed, echter was een recidief reeds merkbaar na enkele dagen. Na de behandeling volgens B1 bestond geen recidief bij controle na 1 week respectievelijk 3 maanden. De behandeling volgens methode B werd ook als prettiger ervaren door de patiënt. Het directe effect op volume reductie van de ganglion is voor beide snelheden gelijk.

Het ‘crushen’ is een goedkope behandelmethode. De methode waarbij het ganglion met hoge snelheid wordt leeg gedrukt heeft niet geleid tot een recidief (follow-up 3 maanden). Meer onderzoek is nodig naar de effecten en kosteneffectiviteit op langere termijn van het ‘crushen’ op volumereductie en kans op recidief van een ganglion.